یکی دیگر از آمیخته های بازاریابی، قیمت گذاری است. برای قیمت گذاری محصولات استراتژی های مختلفی وجود دارد. قیمت فروش محصول را می توان بر اساس قیمت بازار، قدرت رقبا، ارزش افزوده محصول و کیفیت بازاریابی تعیین کرد. اما چیزی که مسلم است هیچگاه قیمت قروش نباید از بهای تمام شده تولید محصول کمتر باشد. از طرفی محاسبه بهای تمام شده محصوللات تولیدی امری است که به دقت و تخصص نیاز دارد. پارامترهای تاثیرگذار در هزینه تولید، قیمت مواد اولیه، هزینه های سربار و دستمزد می باشد. همانطور که مشخص است در هربار تولید هر سه عامل فوق میتوانند انحراف داشته باشند، پس لازم است در هر سفارش تولید بهای تمام شده جداگانه محاسبه شود. در ادامه این مقاله به نحوه محاسبه بهای تمام شده در نرم افزار سپیدار میپردازیم.
ثبت فرمول ساخت
در فرآیند تولید محصول، کالای تولیدی میتواند یک یا چند فرمول ساخت داشته باشد. اصولاً فرمول ساخت شامل برآورد کلی مقادیر مواد مصرفی، هزینه های سربار و دستمزد است. برای محاسبه بهای تمام شده در سپیدار ابتدا لازم است این فرمول تعریف شود. برای این کار کافیست به فرم “فرمول ساخت جدید” در سیستم سفارش کار مراجعه کرد.
در قسمت سربرگ این فرم، کد و عنوان فرمول ساخت برای استفاده در سفارشات وارد میشود. در قسمت محصول کالایی انتخاب میشود که قرار است برای آن فرمول تولید مشخص شود. اگر این کالا دو واحدی باشد مشخص میکنیم که فرمول برای کدام واحد اندازه گیری آن است.
قسمت “مقدار” نشانگر این است که طی این فرمول چه مقدار از محصول نهایی تولید خواهد شد. کاربرد این فیلد برای زمانی است که سفارشات در برای تعداد بالاتر ثبت میشوند و به همین خاطر مقادیر مواد اولیه و سربار و دستمزد برای تعداد کم معنی ندارد. فیلدهای “سربار و دستمزد برآوردی” اجباری نمیباشد اما پر کردن آنها میزان انحراف از سربار و دستمزد پیش بینی شده را مشخص خواهد کرد. توجه داشته باشید که مقادیر برآوردی باید برای مقدار وارد شده (نه مقدار واحد محصول) باشد.
در ادامه کافی است کلیه مواد مصرفی در ازای تولید محصول نهایی وارد شود. مشابه قبل تعداد باید بر اساس مقدار وارد شده باشد. در سیستم سفارش کار سپیدار، برای هریک از مواد اولیه بصورت جداگانه کالای جایگزین تعریف و نسبت جایگزینی در فرمول را مشخص کنید.
پیش بینی تولید (مرحله اختیاری)
در سیستم بهای تمام شده سپیدار، میتوان نسبت به سفارشات تولید گزارش پیش بینی مواد اولیه را دریافت کرد. در این فرم با انتخاب محصولات فرموله شده و مقادیر سفارش تولید هرکدام، گزارش مواد اولیه مورد نیاز به همراه موجودی آن در انبار و میزان کسری نمایش داده میشود.
سفارش تولید
با مراجعه به فرم “سفارش تولید جدید” میتوان در بازه های زمانی مختلف برنامه تولید را چید. در سربرگ این فرم “مرکز تولید” مرکز هزینه های تعریف شده از نوع تولید را نمایش میدهد. تفکیک مراکز تولید به ما کمک میکند راندمان خط تولیدها را بررسی کنیم. در ادامه اطلاعات مربوط به سفارش تولید شامل محصول و فرمول ساخت، تعداد تولید و در صورت مشخص بودن مشتری مربوطه را انتخاب کرده و فرم را ذخیره میکنیم. در این مرحله سفارش تولید محصول ثبت شده و مواد اولیه آماده خروج از انبار هستند.
صدور خروج از انبار
با انتخاب ایکون “صدور خروج انبار” در بالای فرم سفارش مواد اولیه دقیقا به مقدار فرمول، در تاریخ سفارش، از انبار خارج میشوند. در صورتی که مواد اولیه در چند انبار گردش داشته باشند، قبل از صدور خروج، انباری که باید از آن خارج شود پرسیده میشود.
ثبت انحراف مصرف
در هر سفارش تولید به دلایل مختلف ممکن است مواد اولیه بیشتر و یا کمتر از پیش بینی اولیه مصرف شود. برای ثبت این مورد کافی است به خروج انبار ثبت شده مربوط به سفارش تولید رفته و مقادیر اصلاح شود. در فرم اصلی سفارش دو ستون “مقدار فرمول” و “مقدار واقعی” قابل مشاهده است.
قیمت گذاری مواد اولیه
پس از خروج مواد اولیه از انبار و پیش از صدور رسید محصول، پیشنهاد میشود قیمت گذاری مواد اولیه انجام شود. برای این کار کافی است به فرم “قیمت گذاری اسناد انبار” رفته و با انتخاب انبار مد نظر و تاریخ، محاسبه انجام شود. در نرم افزار سپیدار قیمت گذاری به روش میانگین موزون شناور انجام میشود.
صدور رسید انبار
با تولید محصول نهایی، با انتخاب آیکون “صدور رسید انبار” میتوان موحودی محصول را در انبار مربوطه افزایش داد. موارد زیر در این مرحله مد نظر باشد:
- رسید در چند مرحله: با توجه به شرایط ممکن است سفارش در چند مرحله و تاریخ تحویل انبار شود. برای اینکار کافی است به ازای هر تاریخ رسید انبار جداگانه ای ثبت شود و در خر رسید مقدار تحویل شده مشخص گردد.
- ثبت انحراف تولید: درصورتی که مجموع رسید های ثبت شده با مقدار سفارش اولیه متفاوت باشد، امکان “اتمام تولید” وجود دارد. بنابراین بصورت خودکار این انحراف ثبت خواهد شد.
- ثبت ضایعات: ضایعات در فرآیند تولید به محصول نهایی گفته میشود که به دلایلی امکان استفاده از نیست. برای ثبت ضایعات میتوان عدد مربوطه را در سربرگ سفارش تحت عنوان ضایعات وارد کرد.
ثبت هزینه ها
پس از انتخاب “اتمام تولید” در فرم سفارش کار، مقادیر حقوق و دستمزد برآوردی و سربار برآوردی که از فرمول ساخت خوانده شده بود، فعال خواهد شد. کافی است مقادیر واقعی دستمزد و سربار طی این سفارش محاسبه و ثبت گردد.
محاسبه و قیمت گذاری محصول تولید شده
اگر قیمت گذاری مواد اولیه در مرحله قبل انجام شده باشد، کافی است آیکون “محاسبه” را از بالای فرم انتخاب کنیم. پارامترهای زیر در بهای تمام شده نرم افزار سپیدار موثر خواهند بود:
- هزینه مواد مصرفی در سفارش: با در نظر گرفتن انحراف مصرف
- هزینه دستمزد و سربار سفارش: مطابق با مقدار محاسبه شده نهایی
- مجموع تولید و ضایعات
برای اینکه بهای تمام شده محاسبه شده توسط سپیدار، در رسید انبار اعمال شود، کافی است از بالای فرم آیکون “قیمت گذاری” را انتخاب کنیم.
نکات مهم در نحوه محاسبه بهای تمام شده سپیدار
- در فرآیند تولید محصول یکی از مواد ممکن است در چند سفارش مصرف شود، چطور در فرمول ساخت این مورد اعمال میشود؟
در چنین مواردی، ماده اولیه اصطلاحاً مستهلک میشود. برای ثبت این موضوع کافی است در ستون مقدار در فرمول ساخت نرخ استهلاک وارد شود . - اگر یکی از مواد اولیه که در چند سفارش مستهلک میشود، پیش از موعد از بین برود، چگونه ثبت خواهد شد؟
در این موارد کافی است مقدار مصرف شده واقعی در خروج از انبار اصلاح شود. - سفارشات و تولید چند مرحله ای به چه صورت ثبت میشود؟
اساساً هر مرحله که طی آن ماهیت کالا تغییر کند، یک تولید جداگانه محسوب میشود. بنابراین میتوان برای هریک از مراحل فرمول ساخت جداگانه ای تعریف کرد و سفارش تولید گذاشت. در برخی از مراحل که قابل فرموله شدن نیستند نیز میتوان به ثبت خروج از نوع مصرف و رسید از خط تولید اکتفا کرد.
اطلاعات بیشتر
در این مقاله دیدم که چطور میتوان با در نظر گرفتن هزینه های مواد و دستمزد و سربار، به بهای تمام شده محصول در سپیدار دست یافت. محاسبه قیمت تمام شده یکی از مهم ترین قدم ها در شناسایی میزان سود و زیان یک مجموعه تولیدی میباشد. در صورت نیاز به مشاهده دموی نرم افزار بهای تمام شده سپیدار و بررسی سوالات خود، با ما در ارتباط باشید.
